Neyi Daha İyi Hatırlıyoruz: Gördüklerimizi mi Yoksa Duyduklarımızı mı?

Gözümüzle gördüklerimizi mi, yoksa kulağımızla duyduklarımızı mı daha iyi hatırlıyoruz? Anıları hangi duyuya daha çok dayandırıyoruz sorusu, uzun süredir tartışma konusu olmuştur. Bazı insanlar görsel hafızalarının daha güçlü olduğunu savunurken, bazıları da işitsel hafızalarının daha etkili olduğunu düşünmektedir. Bilim insanlarının yaptığı araştırmalar, bu konuda çeşitli bulgular ortaya koymuştur. Duyusal anılar genellikle geçici olup sürelerine bağlı olarak değerlendirilir. İşitsel-duyusal bellek, şu ana kadar yapılan araştırmalara göre, görsel belleğe göre daha uzun süreli bir bellek şeklidir. Yani işitsel bellek, içindeki bilgileri daha uzun süre tutabilme yeteneğine sahiptir ve bilgileri tanımak için istenilen sürede bu bilgileri depolayabilir. Bu işlevi yerine getirdikten sonra bu bilgilerin daha uzun vadeli hafıza olan çalışan belleğe aktarılması gerekmektedir. Çalışan bellekteki hatırlama ise çeşitli faktörlere göre şekillenir. Bununla birlikte, bilim insanları yaptıkları çalışmalarda anlamlı sonuçlara vardı. 1964 yılında Conrad ve ekibi, bazı harfleri bir grup insana gösterirken diğer gruba aynı harfleri tek tek söylemişlerdir. Ardından, katılımcılara bir kâğıt verilerek gördükleri ve duydukları harfleri yazmaları istenmiştir. Bu deneyde, harfleri duyan grup, sadece gören gruba kıyasla daha doğru bir şekilde hatırlama eğilimi göstermiştir. Benzer şekilde, 2009 yılında Lindner ve arkadaşları tarafından yapılan bir araştırmada, duyulan metinle okunan metin arasındaki öğrenme ve hatırlama oranları incelenmiştir. Sonuçlar oldukça şaşırtıcı olmuştur. Metni okuyan bireyler, metni duyanlara göre daha fazla şey hatırlamış ve öğrenmiştir. Bu çalışmalar, aynı belleğin farklı yönlerini göstererek, anlamsız bilgilerde işitsel hafızanın daha öne çıktığını göstermiştir. Ancak anlamlı bilgiler için, görsel hafızanın daha baskın olduğu sonucuna varılmıştır. #duyusalanı #görselhafıza #işitselhafıza #bellekarası #anılarhafızası